VERZAMELAAR

Nog even hangt de knal die me uit een diepe slaap heeft gerukt in de lucht tot hij wordt overstemd door geschreeuw en een naam die over het zandplein galmt.‘Binta!’ klinkt het uit vele kelen.‘Binta,’ roep ook ik, maar mijn schreeuw gaat geluidloos op in de vele. Waarom hoor ik mezelf niet? Mijn stem is weg. Zelfs het zware reutelen, de klank van mijn ziekbed de afgelopen dagen, blijft uit. Waarom is het zo donker? Beweeg, sta op, kantel, grijp, beveel ik mijn ledematen. Keer op keer herhaal ik de woorden die mijn wil zijn, maar mijn lichaam gehoorzaamt niet. Kalm blijven, oude man. Wie kan denken en kan horen, kan dadelijk ook opstaan en de hut verlaten. Die gedachte kalmeert mij, bezweert de angst en langzaam vullen mijn oren zich met nieuwe geluiden van buitenaf. Het schreeuwen is overgegaan in het zoemende gemompel waarmee de mannen van mijn volk […]

Op het heetst van de dag staat de vrouw in het veld. Als een oranjegele vlam houdt ze de wacht. In haar handen een stok en een emmer, waarop ze slaat zodra de zwarte stippen aan de horizon vogels worden, hongerig, azend op de pas ingezaaide rijstakkers.‘De zeearm zit vol larven en insecten,’ zegt de vrouw aan haar man die zijn zaaisel komt inspecteren. Ze wijst naar een plek in de verte.De man haalt zijn schouders op. Het spreken is hem vergaan.Ksss, doet de vrouw, raagh, raagh! De zon brandt op haar hoofd, bijt in haar huid en legt een trillend waas over het land, over haar ogen en haar gedachten.Wist ze maar waarom de vogels jaar na jaar in almaar grotere aantallen terugkeren naar haar land. Wist ze dat maar. Kon iemand haar maar vertellen dat ze vanuit de Lage Landen komen aangevlogen, vanuit de streken waar hun weides […]

Aan het dorpsplein waar de pinten op het trottoir worden geschonken en gedronken, waar de kermis samen met Maria elk jaar ten hemel vaart, waar de zwaluwnesten aan de dakoversteken hangen, ben ik neergestreken. Aan het dorpsplein waar een goeiendag zuinig klinkt en een groet niet meer is dan een hint, een knikje van het hoofd en het vluchtig samenknijpen van de lippen, heb ik de eerste zomer gevierd. Een warme zomer, een lichte zomer. Links boven de velden kwam de zon op en rechts achter de kerk ging ze onder. De lange, mooie dagen maakten het wandelen heerlijk, het werken prettig en het wennen makkelijk.Samen met de zwaluwen richtte ik mijn huis in. In hun komvormige bouwsels van modder uit de rivier, speeksel en stro gedijde het leven. Ook de prefabnesten, opgehangen door de mensen van het plein, waren in trek. Meer dan dertig nesten werden dit jaar bewoond, […]

Kent u Onslow uit Keeping Up Appearances, de man in het mouwloze onderhemdje die het liefst onderuitgezakt voor de tv ligt? Als hij ’s avonds honger krijgt, vraagt hij aan zijn vrouw: ‘What’s for tea tonight, Daisy?’ Want zo vragen de Britten wat de pot schaft.Precies dat curieuze gebruik van het woord tea zorgt tot ver buiten de Britse grenzen voor verwarring. Hoe? Dat vertel ik u graag. Mijn man en ik zijn met de taxi van Pape Georges onderweg voor een rit van een goede tweehonderd kilometer, een tocht van vier uur. We rijden van de Casamance in Senegal naar Gambia, het langgerekte land dat als een tong in de Senegalese mond ligt. In de Gambiaanse hoofdstad Banjul zullen we het vliegtuig naar Brussel nemen. Naast mij in de auto zit Ousmane. Hij rijdt met ons mee naar Gambia om een maagmedicijn op te halen. De westerse medicijnen helpen niet, […]